یورودینامیک یا نوار مثانه به تستهایی گفته میشود که عملکرد مثانه و مجرای ادرار را مورد ارزیابی قرار می دهد.
آزمایش یورودینامیک یا تست نوار مثانه شامل موارد زیر است:
مورد اول: در اتاقی که در آن آزمایش انجام میگیرد از بیمار درخواست میشود تا درون یک ظرف ادرار کند که مقدار ادرار و سرعت آن را اندازهگیری میکند. سپس یک سوند ادرار به مثانه وارد میشود تا مقدار ادرار باقیمانده را اندازهگیری کند. مثانه که به طور کامل تخلیه شد، سوند از آن خارج میشود.
ورد دوم: یک سوند مخصوص یورودینامیک (کتتر) درون مجاری ادراری و مثانه قرار میگیرد. یک سوند دیگر در راست روده (مقعد) قرار میگیرد. این کتترها با سنسورهایی که دارند فشار را اندازهگیری میکنند. سنسورهای دیگر شدت جریان و حجم ادرار را اندازهگیری میکنند.
مورد سوم: الکترودهایی به پوست در نزدیکی مقعد چسبانده میشود تا حرکت ماهیچه لگن را ارزیابی کند. این یک EMG یا الکترومایوگرام است که میتواند اطلاعاتی درباره اینکه آیا عضلهها شل میشوند و به درستی پاسخ میدهند یا خیر، مهیا کند.
مورد چهارم: مثانه بیمار با مایع استریل پر میشود تا ظرفیت آن، انعطافپذیری مثانه، حساسیت مثانه، آستانه فشار مثانه، بیاختیاری مثانه یا نشت ادراری مثانه مورد ارزیابی قرار بگیرد. ممکن است از بیمار خواسته شود تا در حین انجام این آزمایش سرفه کند. همچنین درباره روند و جزئیات آن با بیمار صحبت میشود. راحتی و امنیت بیمار یک اولویت مهم است.
مورد پنجم: آخرین مرحلهای که در آزمایش یورودینامیک انجام میشود، مرحله تخلیه است. نحوه تخلیه و کنترل مثانه به هنگام ادرار کردن مورد بررسی قرار میگیرد و همچنین شدت جریان ادرار نیز اندازهگیری میشود.
خلاصه : مدت زمان انجام آن ۳۰ الی ۴۰ دقیقه بوده و توسط تکنسین آموزش دیده پس از قرار گرفتن بیمار روی تخت مربوطه انجام میشود. برای انجام یک نوار مثانه کامل ابتدا به بیمار توصیه میشود دو ساعت قبل از انجام تست مایعات فراوان مصرف کند تا احساس ادرار داشته باشد . سپس مرحله اول یعنی اوروفلومتری انجام میشود و از بیمار خواسته میشود در دستگاه اوروفلومتری ادرار کند. در این مرحله حجم ادراردفعی، سرعت جریان ادرار، و مدت زمان دفع کامل ادرار بررسی میشود. در مرحله بعد برای انجام سیستومتری، با استفاده از سوند نلاتون بسیار باریک ادرار باقیمانده در مثانه تخلیه شده و اندازهگیری میشود . سپس یک کاتتر باریک از طریق مجرا وارد مثانه شده و یک کاتتر باریک دیگر وارد مقعد میشود در انتهای این کاتترها سنسوری وجود دارد تا فشار مثانه و همزمان روده اندازهگیری شود. الکترودها نیز بر روی ران و برجستگیهای استخوان متصل میشود. سپس با سرم نرمال سالین گرم تدریجا و به آهستگی مثانه پر میشود ، در طی پر شدن از بیمار راجع به حس پر شدن مثانه سوال میشود و از وی درخواست میشود در فواصل منظمی سرفه کند. با پرسیدن سوالاتی از بیمار در خصوص احساس پر شدن مثانه، احساس تخلیه ادرار، زمان احساس نیاز شدید به تخلیه ادرار و آنالیز این اطلاعات، گزارش نوار مثانه بعد از چند روز آماده شده و به بیمار تحویل میشود. تفسر نهایی نوار مثانه پس از مطابقت با علائم بالینی فقط با پزشک معالج است.
چه کسانی باید تست نوار مثانه انجام دهند؟
- ناهنجاریهای ادراری مانند دلیل تکرر ادرار، احتباس ادرار، دشواری در شروع ادرار
- افرادی که همراه با عطسه، دچار نشت ادرار میشوند.
- افرادی که پزشک برای آنها، تشخیص بیاختیاری ادرار و نیاز به جراحی داده است.
- اشخاصی که ادرار را به سختی دفع میکنند.
- کسانی که بعد از انجام جراحی نیز، همچنان مشکل بیاختیاری ادرار دارند.
- خانمهایی که دچار افتادگی مثانه هستند یا به خاطر بیاختیاری ادراری عمل جراحی داشتند. برای بررسی علائم افتادگی مثانه در زنان این تست انجام میشود.
- اشخاصی که به تشخیص پزشک، درمان به روش جراحی هم روی آنها پاسخگو نیست.
- مردانی که دچار بزرگی پروستات هستند. برای بررسی علائم بزرگی پروستات این تست انجام میشود.
- عدم جواب به درمان دارویی در بی اختیاری فوریتی