میخواهیم سطح آگاهی شما را در مورد پیوند سلولهای بنیادی بالا ببریم
پیوند سلولهای بنیادی به جز درمان سرطانهای خون و بعضی تودهها، در درمان برخی بیماریهای دیگر نیز موثر است. گاهی برای مبتلایان تالاسمی ماژور، هموفیلی، بیماریهای نقص ایمنی بعضی از کمخونیها و حتی فلج مغزی، پیوند سلولهای بنیادی آخرین راه نجات است. وقتی نام "پیوند" به میان میآید، یعنی دیگر دارو اثر ندارد. اینجاست که چشم امید به داوطلبانی است که عصارههای وجودشان را در طبق اخلاص میگذارند.
فواید اهدای خون (Health Benefits of Donating Blood) موضوعی است که همه شما کم و بیش اطلاعاتی در مورد آن دارید. و بارها اخبار مختلف مربوط به ضرورت آن برای نجات جان و کمک به بهبود بعضی بیماریها را شنیدهاید.
آخرین راه نجات برخی بیماران
سلولهای بنیادی خونساز که در مغز استخوان همه ما جا خوش کردهاند، امید آخر برخی بیماران هستند؛ امیدی که بیچشمداشت برای بیماران حواله میشوند.
در کشورمان، مرکز پذیرهنویسی پیوند سلولهای بنیادی خونساز در سازمان انتقال خون از مهر ماه ۸۸ کارش را آغاز کرد. تا با کمک مردمی که به صورت داوطلبانه به اهدای سلولهای بنیادی اقدام میکنند، جان بیماران را نجات دهد. تا کنون حدود 10.000 نفر اهداکننده سلول بنیادی در سازمان ثبت شدهاند. در گذشته پیوند سلولهای بنیادی در کشور وجود نداشت. بیمارانی که شرایط مالی مناسبی داشتند، برای درمان به کشورهایی چون آلمان میرفتند. و کسانی هم که امکانش را نداشتند، نمیتوانستند کاری برای درمانشان انجام دهند. هنوز هم با این تعداد عضو پاسخگوی بسیاری از بیماران نیستند.
روشهای پیوند مغز استخوان چیست؟
در پیوند مغز استخوان، از کمر فرد اهداکننده، وارد مغز استخوان میشدند و سلول بنیادی را به بیمار پیوند میزدند. اما این روش تهاجمی بود و اهداکننده را دچار مشکل میکرد. اکنون پیوند سلولهای بنیادی از طریق مغز استخوان به میزان کمی انجام میشود. از فرد داوطلب در ابتدا نمونه خون میگیرند و آزمايش تعيين HLA انجام میشود. نتيجه آزمايش برای بررسی سازگاری با فرد بيمار نيازمند، استفاده خواهد شد. اطلاعات اشخاص به صورت محرمانه است و تنها برای جستجو نمونه مناسب بيمار استفاده میشود.
امروزه با استفاده از دستگاههای خاص سلولهای بنیادی خونساز را از خون محیطی میگیرند. اگر همه آزمایشها انجام و شرایط لازم محیا باشد، چند روز قبل از اهدا آمپولی به اهداکننده تزریق میکنند. این آمپول منجر به مهاجرت سلولهای بنیادی از مغز استخوان به خون محیطی میشود. سه تا پنج روز بعد از تزریق این آمپول به اهداکننده، سلول بنیادی وارد خون محیطی فرد میشود. با استفاده از دستگاه خاصی خون دریافت میشود.
در هنگام جمعآوری سلولهای بنیادی، در هر يک از دستها سوزنی قرار میدهند. خون از يک دست دریافت و وارد دستگاه میشود. همان خون پس از جداسازی سلولهای بنيادی در شرايط استريل از دست ديگر به بدن برگرداننده میشود. سلول بنیادی خون را جدا و داخل کیسه میکنند. کیسه حاوی سلولهای بنیادی به فرد بیمار و نیازمند پیوند سلولهای بنیادی، تزریق میشود. اين كار 6-3 ساعت طول خواهد كشيد.
آیا اهداء سلولهای بنیادی عوارض دارد؟
همه اقدامات اهدا و پیوند سلولهای بنیادی در سازمان انتقال خون به صورت رایگان انجام میشود. سازمان انتقال خون هیچ وجهی از این بابت دریافت نمیکند. اهدا و پیوند سلولهای بنيادی برای فرد اهداكننده هيچ خطر و عارضهای به همراه ندارد. همچنین سلولهای برداشت شده توسط بدن در عرض چند روز جايگزين میشوند. وقتی صحبت از پیوند میشود، يعنی بیمار در شرایط خوبی نیست. پزشکان تا زمانیکه شرایط بیمار حاد نشود، او را در لیست پیوند نمیگذارند. بنابراین گاهی اوقات هیچ دارویی اثرگذار نیست و تنها راه نجات بيمار پیوند است. درنتيجه ممکن است اهداکنندهای که عضو بانک سلول بنيادی شده با بیماری که تنها راهحل زندگیاش پیوند است، سازگار شود و آن فرد نجات یابد.
شرایط عمومی اهدا کننده برای پیوند سلولهای بنیادی چیست؟
سن بین 18 تا 55 سال
دارای سلامت جسمی
عدم سابقه ابتلا به سرطان
نداشتن بیماری قلبی شدید
عدم آلودگی به ویروس HIV و هپاتیت
مبتلا نبودن به بیماریهای اتوایمیون
عدم ابتلا به آسم شدید