غده تیروئید که در ناحیه جلو گردن واقع شده یکی از مهم‌ترین غدد درون‌ریز بدن بوده که با تولید هورمون‌های تیروئید سوخت و ساز بدن را کنترل می‌کند. بیماری‌های متعددی که دراین غده بروز می‌کنند باعث اختلال در عملکرد آن گردیده و منجر به بروز علائم و نشانه‌های بالینی متعدد می‌گردند. بنابراین آگاهی آحاد جامعه از بیماری‌های غده تیروئید که بطور مستقیم بر سلامت فرد تاثیر دارند، ضروری می‌باشد.
نظر به اهمیت غده تیروئید در سلامت انسان و شیوع قابل توجه بیماری‌های آن در جامعه، اعضاء فدراسیون جهانی تیروئید در کنگره انجمن تیروئید اروپا که در سپتامبر ۲۰۰۷ میلادی در آلمان برگزار شد تصمیم به انتخاب یک روز تحت عنوان روز جهانی تیروئید گرفتند و ۲۵ ماه مه هر سال را که روز شکل‌گیری انجمن تیروئید اروپا در سال ۱۹۶۵ میلادی در رم ایتالیا بود را برای این منظور برگزیدند. در یازدهمین کنگره اروپایی آندوکرینولوژی در استانبول ترکیه که در ۱۱ آپریل سال ۲۰۰۹ میلادی برگزار شد، ۲۵ الی ۳۱ ماه مه هر سال نیز تحت عنوان هفته جهانی تیروئید برگزیده شد.
60 درصد بیمارانی که بیماری تیروئید دارند، از وجود بیماری خود بی اطلاع هستند.
بیماری‌های غده تیروئید در دنیا، افراد را در تمام سنین گرفتار نموده و طیف وسیعی از علائم و نشانه‌های بالینی را بوجود می‌آورند. حدود یک میلیاردو ششصد میلیون نفر در دنیا در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های غــده تیروئید بوده و حدود دویست میلیون نفر نیز مبتلا به انواع بیماری‌های تیروئید هستند.
غده تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل کوچک است که در وسط قسمت پایین گردن قرار دارد. وظیفه اصلی این غده کنترل میزان متابولیسم بدن است. برای انجام این کار، هورمون‌های T4 (تیروکسین) و T3 (تری یدوتیرونین) را تولید می‌کند که به سلول‌های بدن دستور استفاده از انرژی را می‌دهد.
عملکرد مناسب غده تیروئید به حفظ مقدار مناسب این هورمون‌ها در بدن کمک می‌کند. این کار تضمین می‌کند که متابولیسم بدن با سرعت رضایت بخشی عمل کند.
اگر غده بیش از حد یا خیلی کم‌تر هورمون تیروئید تولید کند، ممکن است اختلالات مختلفی رخ دهد.
اختلال تیروئید ممکن است به دلیل عوامل متعددی مانند کمبود ید، التهاب غده تیروئید، تومورهای سرطانی، پرتودرمانی، جراحی تیروئید، استعداد ژنتیکی، بیماری‌های خودایمنی مانند بیماری گریوز یا بیماری هاشیموتو ایجاد شود.
علائم شایع اختلالات تیروئید
پرکاری تیروئید (پرکاری تیروئید)
• تحریک
• کاهش جریان قاعدگی
• تعریق
• افزایش اشتها و غیره.
کم‌کاری تیروئید (غده تیروئید کم‌کار)
• افزایش وزن
• خستگی
• افسردگی
• جریان قاعدگی شدید یا کم
تشخیص و درمان اختلالات تیروئید
اگر پزشک مشکوک به اختلال زمینه‌ای تیروئید باشد، ممکن است بیمار را به انجام آزمایش‌های تشخیصی مختلف توصیه کند. این آزمایش‌ها شامل آزمایش‌های خونی ساده‌ای است که برای تعیین سطح هورمون‌های تیروئید یعنی T3، T4 و TSH در بدن استفاده می‌شود. سطح کلسی تونین نیز ممکن است برای تشخیص سرطان تیروئید ارزیابی شود.
پزشک ممکن است دارو یا درمان جایگزین هورمونی را برای درمان اختلالات تیروئید تجویز کند. سایر گزینه‌های درمانی موجود عبارتند از درمان با ید رادیواکتیو و داروهای جایگزین مانند هومیوپاتی، ناتوروپاتی و غیره. در موارد شدید، جراحی نیز ممکن است مورد نیاز باشد.
همچنین ممکن است از بیماران خواسته شود سبک زندگی خود را تغییر دهند و رژیم غذایی غنی از پروتئین، کلسیم، ید، منیزیم و ویتامین‌ها را مصرف کنند.
