تیروئید از مهمترین غدد درونریز که سوخت و ساز بدن را کنترل میکند
تیروئید که در ناحیه جلو گردن واقع شده یکی از مهمترین غدد درونریز بدن بوده که با تولید هورمونهایی سوخت و ساز بدن را کنترل میکند. بیماریهای متعددی که دراین غده بروز میکنند باعث اختلال در عملکرد آن گردیده و منجر به بروز علائم و نشانههای بالینی متعدد میگردند. بنابراین آگاهی آحاد جامعه از بیماریهای غده تیروئید که بطور مستقیم بر سلامت فرد تاثیر دارند، ضروری است.
نظر به اهمیت این غده در سلامت انسان و شیوع قابل توجه بیماریهای آن در جامعه، اعضاء فدراسیون جهانی تیروئید در اروپا که در سپتامبر ۲۰۰۷ میلادی در آلمان برگزار شد تصمیم به انتخاب یک روز تحت عنوان روز جهانی تیروئید گرفتند و ۲۵ ماه مه هر سال را که روز شکلگیری انجمن تیروئید اروپا در سال ۱۹۶۵ میلادی در رم ایتالیا بود را برای این منظور برگزیدند. در یازدهمین کنگره اروپایی آندوکرینولوژی در استانبول ترکیه که در ۱۱ آپریل سال ۲۰۰۹ میلادی برگزار شد، ۲۵ الی ۳۱ ماه مه هر سال نیز تحت عنوان هفته جهانی تیروئید برگزیده شد.
60 درصد افراد، از وجود بیماری خود بی اطلاع هستند
بیماریهای غده تیروئید در دنیا، افراد را در تمام سنین گرفتار کرده و طیف وسیعی از علائم و نشانههای بالینی را بوجود میآورند. حدود یک میلیارد و ششصد میلیون نفر در دنیا در معرض خطر ابتلا به بیماریهای غــده تیروئید بوده و حدود دویست میلیون نفر نیز مبتلا به انواع بیماریهای آن هستند.
این غده، کوچک و پروانهای شکل است که در وسط قسمت پایین گردن قرار دارد. وظیفه اصلی این غده کنترل میزان متابولیسم بدن است. برای انجام این کار، هورمونهای T4 (تیروکسین) و T3 (تری یدوتیرونین) را تولید میکند که به سلولهای بدن دستور استفاده از انرژی را میدهد.
عملکرد مناسب غده تیروئید به حفظ مقدار مناسب این هورمونها در بدن کمک میکند. این کار تضمین میکند که متابولیسم بدن با سرعت رضایت بخشی عمل کند.
اگر غده بیش از حد یا خیلی کمتر هورمون تولید کند، ممکن است اختلالات مختلفی رخ دهد.
اختلالات آن ممکن است به دلیل عوامل متعددی مانند کمبود ید، التهاب غده، تومورهای سرطانی، پرتودرمانی، جراحی، استعداد ژنتیکی، بیماریهای خودایمنی مانند بیماری گریوز یا بیماری هاشیموتو ایجاد شود.
علائم شایع اختلالات این غده
پرکاری تیروئید
تحریک
کاهش جریان قاعدگی
تعریق
افزایش اشتها و ...
کمکاری تیروئید
افزایش وزن
خستگی
افسردگی
جریان قاعدگی شدید یا کم
تشخیص و درمان اختلالات آن
اگر پزشک مشکوک به اختلال زمینهای تیروئید باشد، ممکن است بیمار را به انجام آزمایشهای تشخیصی مختلف توصیه کند. این آزمایشها شامل آزمایشهای خونی سادهای است که برای تعیین سطح هورمونهای T3، T4 و TSH در بدن استفاده میشود. سطح کلسی تونین نیز ممکن است برای تشخیص سرطان تیروئید ارزیابی شود.
پزشک ممکن است دارو یا درمان جایگزین هورمونی را برای درمان این اختلالات تجویز کند. سایر گزینههای درمانی موجود عبارتند از درمان با ید رادیواکتیو و داروهای جایگزین مانند هومیوپاتی، ناتوروپاتی و غیره. در موارد شدید، جراحی نیز ممکن است مورد نیاز باشد.
همچنین ممکن است از بیماران خواسته شود سبک زندگی خود را تغییر دهند و رژیم غذایی غنی از پروتئین، کلسیم، ید، منیزیم و ویتامینها را مصرف کنند.