بیوپسی کبد روشی برای برداشتن یک قطعه کوچک از بافت کبد است، بنابراین می‌توان آن را زیر میکروسکوپ برای تشخیص آسیب یا بیماری بررسی کرد. اگر آزمایشات خون یا مطالعات تصویربرداری نشان دهد که ممکن است مشکل کبدی داشته باشید، پزشک شما ممکن است بیوپسی کبد را توصیه کند. بیوپسی کبد نیز برای تعیین شدت بیماری یا تشخیص میزان آسیب کبدی استفاده می‌شود، به عنوان مثال برای تشخیص عفونت، التهاب یا سرطانی بودن و در نهایت این اطلاعات به تصمیم‌گیری در مورد درمان کمک می‌کند.
رایج ترین نوع بیوپسی کبد، بیوپسی از راه پوست نام دارد
این روش شامل وارد کردن یک سوزن نازک از طریق شکم به کبد و برداشتن یک قطعه کوچک از بافت است
دو نوع دیگر از بیوپسی کبد نیز وجود دارد:
با استفاده از ورید گردن (ترانس ژوگولار)
با استفاده از برش کوچک شکمی (لاپاروسکوپی)
کارهایی که کبد انجام می‌دهد
کبد یک اندام حیاتی است و کارهای زیادی را انجام می‌دهد که بدن برای عملکرد و بقا به آن نیاز دارد، مانند:
پروتئین‌ها و آنزیم‌های فرآیندهای متابولیک ضروری را تولید می‌کند
آلودگی‌ها را از خون پاک می‌کند
به مبارزه با عفونت کمک می‌کند
ویتامین‌ها و مواد مغذی ضروری را ذخیره می‌کند
چه زمانی نمونه‌برداری از کبد انجام می‌شود؟
نمونه‌برداری کبد معمولاً در صورتی انجام می‌شود که نتایج غیرطبیعی از سایر آزمایش‌های کبدی دریافت شده باشد. همچنین اگر تومور یا توده‌ای روی کبد باشد یا تب‌های مداوم و غیرقابل توضیح وجود داشته باشد.
در حالی که تست‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن و اشعه ایکس می‌توانند به شناسایی مناطق نگران‌کننده کمک کنند، اما همیشه نمی‌توانند تشخیص دقیق یا تعیین بهترین گزینه‌های درمانی را ارائه دهند. برای این کار نیاز به بیوپسی دارید.
اگرچه نمونه‌برداری معمولاً با موارد مشکوک به سرطان مرتبط است، اما اگر پزشک شما این آزمایش را تجویز کند، به این معنی نیست که شما سرطان دارید. بیوپسی همچنین به پزشکان اجازه می‌دهد تا ببینند که آیا بیماری دیگری به جز سرطان باعث علائم می‌شود یا خیر.
بیوپسی کبد ممکن است در صورت داشتن علائم زیر انجام شود
بزرگ بودن کبد
زردی پوست و چشم (یرقان)
آزمایشات غیر طبیعی که نشان دهنده بیماری کبدی است
همچنین برای بررسی شرایطی مانند:
هپاتیت: قرمزی و تورم (التهاب) کبد است که گاهی باعث آسیب طولانی مدت می‌شود. این بیماری توسط ویروس‌ها، داروهای غیرقانونی، الکل، انگل‌ها یا سایر شرایط ایجاد می‌شود.
بیماری کبدی الکلی: آسیب کبدی ناشی از سوءمصرف الکل
تومور کبدی: یک توده یا بافت غیر طبیعی (تومورها می‌توانند غیر سرطانی (خوش خیم) یا سرطانی (بدخیم) باشند.)
کبد چرب: تجمع چربی در سلول‌های کبد
بیماری متابولیک یا خود ایمنی
فیبروز کبد: رشد بافت اسکار به دلیل عفونت، التهاب و آسیب.
*ممکن است دلایل دیگری برای توصیه بیوپسی کبد داشته باشد.
خطرات بیوپسی کبد چیست؟
برخی از عوارض احتمالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد و کبودی در محل بیوپسی
خون‌ریزی طولانی مدت از محل بیوپسی، چه در داخل یا خارج از بدن. (براساس گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی، از 500 نفر 1 مورد دچار خون‌ریزی شده است)
عفونت در نزدیکی محل بیوپسی
آسیب تصادفی به عضوی دیگر
بیوپسی کبد از راه پوست
ابتدا موضع مورد نظر با بی‌حسی موضعی، بی‌حس كرده ودر موارد خاص ممکن است داروهای آرام‌بخش و مسکن نیزبه بیمار تجویز گردد.
پزشک برای پیدا کردن بهترین مکان برای نمونه‌برداری، روی شکم ضبه می‌زند یا از سونوگرافی و سی تی اسکن استفاده می‌کند. پزشکان همچنین از سونوگرافی یا سی تی اسکن برای هدایت سوزن بیوپسی در طول عمل استفاده می‌کنند.
بیمار به پشت دراز كشیده و دست راست خود را بالای سر خود قرار می‌دهد. پزشک یک برش کوچک در سمت راست شکم ایجاد و سوزن بیوپسی را وارد می‌کند. با تشخیص پزشک شاید لازم باشد در حین بیوپسی کبد نفس خود را بیرون داده و حبس کنید.
پس از بیوپسی، بانداژی را روی بریدگی شکم قرار می‌دهند. شاید لازم باشد که بیمار بعد از بیوپسی به پهلوی راست برای مدتی دراز بکشد. معمولاً به مدت 2 الی 4 ساعت پس از عمل، علائم حیاتی را بررسی می‌کنند.
بیوپسی ترانس جوگولار کبد
پزشک از سونوگرافی استفاده می‌کند تا بهترین مکان دسترسی به ورید گردن را پیدا کند. در طول عمل نیز، پزشک از اولتراسوند برای مشاهده ورید جوگولار و از فلوروسکوپی (نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس) برای مشاهده سیاهرگ‌های بین گردن و کبد استفاده می‌کند.
با یک بی‌حسی موضعی در ناحیه گردن و موضع انتخابی، بیوپسی آغاز می‌گردد. همچنین ممکن است داروهای آرام‌بخش و مسکن نیز با تجویز پزشک، بیمار دریافت کند.
بیمار باید به پشت دراز بکشد و سر خود را به پهلو بچرخاند. پزشک یک برش کوچک روی گردن ایجاد می‌کند و از یک سوزن برای ایجاد یک سوراخ کوچک در رگ گردن استفاده می‌کند. پزشک یک سوزن بیوپسی را از طریق کاتتر وارد کبد می‌کند تا نمونه‌ای از بافت را بگیرد.
پس از بیوپسی، پزشک بانداژی را روی بریدگی گردن قرار می‌دهد. بیمار باید حداقل 4 ساعت پس از عمل دراز بکشد و علائم حیاتی خود را به طور منظم بررسی کند.
بیوپسی جراحی کبد
برای جراحی، بیمار بیهوشی كامل دریافت خواهد کرد. پزشکان می‌توانند بیوپسی کبد را در طی جراحی باز یا جراحی لاپاراسکوپی انجام دهند. در جراحی باز، یک برش بزرگ برای باز کردن شکم ایجاد می‌کنند. در جراحی لاپاراسکوپی پیوند خارجی ، بریدگی‌های کوچکی در شکم ایجاد می‌کنند و ابزار خاصی را برای مشاهده یا ترمیم اندام‌ها و بافت‌ها وارد می‌کنند.
منابع: Liver Biopsy
Liver Biopsy: Purpose, Procedure, and Risks
