اگر اختلال گوارشی یا آسیب شدید دارید، ممکن است به جراحی روده کوچک نیاز داشته باشید. این روش، قسمت آسیب دیده و بیمارِ روده کوچک را حذف میکند و معمولاً بر عملکرد سیستم گوارش تأثیر نمیگذارد. این برای افراد مبتلا به بیماری کرون پیشرفته،ناهنجاریهای مادرزادی، فتق و موارد دیگر است.
برداشتن روده کوچک چیست؟
در این روش بخش کوچکی از قسمت آسیب دیده یا بیمار روده کوچک را برمیدارند، در حالی که سایر رزکسیونها بخشهای وسیعتری هستند.
روده کوچک شما 6 تا 9 متر طول دارد. از لایههای بافتی زیادی تشکیل شده است که پیچ خورده و تا میشوند. این اندام جایی است که بدن شما مواد مغذی را از غذاهایی که میخورید جذب میکند. برداشتن بخشی از بافت معمولاً بر عملکرد روده تأثیر نمیگذارد.
جراحی برداشتن روده کوچک برای چه کسانی مناسب است؟
این روش برای افراد مبتلا به بیماریهای شدید گوارشی (GI) است که عبارتاند از:
- رشد غیر طبیعی، مانند سرطان روده کوچک، تومورها و پولیپها
- اختلالات مادرزادی دستگاه گوارش، مانند دیورتیکول مکل و مال چرخش
- مشکلات مزمن التهابی دستگاه گوارش، مانند بیماری کرون ، که باعث تنگ شدن روده میشود.
- فتق شکمیحبس شده ، که در موارد شدید میتواند بر جریان خون به روده تأثیر بگذارد.
- انتروکولیت نکروزان ، عارضه نارسی که باعث مرگ بافت روده میشود.
- انسداد روده کوچک، از جمله انواژیناسیون و شرایط مرتبط، مانند انسداد کاذب روده
- تروما، از جمله حوادثی که باعث ایجاد سوراخ در روده کوچک میشود
چه زمانی برداشتن روده کوچک ضروری است؟
اگر وضعیت گوارشی به درمانهای محافظه کارانه پاسخ ندهد، ممکن است نیاز به رزکسیون داشته باشید که شامل داروها یا رژیم غذایی خاص است. در موارد تهدید کننده زندگی، مانند انسداد، درمان فوری جراحی ضروری است.
ممکن است برای بیماریها و آسیبهایی که روده بزرگ (کولون) را تحت تأثیر قرار میدهند ، به روشی مشابه به نام کولکتومی نیاز داشته باشید .
برداشتن روده کوچک چگونه میتواند به فرد کمک کند؟
با برداشتن قسمت بیمار یا آسیب دیده روده کوچک، میتوانید عملکرد آن را بازیابی کنید و از عوارضی مانند سوء تغذیه جلوگیری کنید.
در جراحی کولکتومی، چه چیز دیگری برداشته میشود؟
برای بیماریهای پیشرفته گوارشی یا صدمات، ممکن است نیاز به برداشتن بافت مجاور داشته باشید. به عنوان مثال، افراد مبتلا به عوارض بیماری کرون ممکن است نیاز به رزکسیون ایلئوسکال داشته باشند.
این روش ممکن است باعث حذف بخشی از دستگاه گوارش شود که شامل موارد زیر میشود:
- ایلئوم، آخرین و طولانی ترین بخش روده کوچک شما که به روده بزرگ شما ختم میشود.
- سکوم، محل اتصال بین روده کوچک و بزرگ شما.
- آپاندیس، لوله کوچکی که از روده بزرگ شما بیرون میآید.
کدام متخصص، رزکسیون روده کوچک را انجام میدهد؟
بسته به اینکه چرا به رزکسیون نیاز دارید، یک جراح عمومی یا کولورکتال ممکن است این عمل را انجام دهد.
- جراحان عمومی: اغلب رزکسیون را انجام میدهند، که آنها را به انتخابی مطمئن برای افرادی با نیازهای مختلف تبدیل میکند که شامل جراحی اورژانسی برای انسداد روده، صدمات تروماتیک و فتق است.
- جراحان کولورکتال: از افرادی با شرایط نادر و پیچیده مراقبت میکنند. افراد مبتلا به اختلالات مادرزادی یا بیماری گوارشی پیشرفته ممکن است توسط این متخصص خدمات بهتری دریافت کنند.
چه تکنیکهای جراحی برای برداشتن روده وجود دارد؟
بسیاری از تکنیکهای جراحی در دسترس هستند:
جراحی لاپاراسکوپی
شامل برشهای کوچکی است که جراح لولههای نازکی را با ابزار و دوربین در نوک آن عبور میدهد.
جراحی رباتیک
به جراحان این امکان را میدهد تا با خیال راحت عملها را در نواحی صعب العبور انجام دهند. جراح از فناوری رباتیک برای افزایش دسترسی و دقت دستان خود استفاده میکند.
جراحی باز
در صورتی که واجد شرایط روش لاپاراسکوپی یا روباتیک نباشید، از یک برش بزرگ در وسط شکم برای دسترسی به روده کوچک استفاده میکنند.
قبل از برداشتن روده کوچک چه اقداماتی لازم است؟
اگر اورژانسی نیست، آمادهسازی برای جراحی برداشتن روده کوچک شامل آزمایشگاهها و مطالعات تصویربرداری میشود تا اطمینان حاصل شود که برای این عمل به اندازه کافی سالم هستید. باید برخی از داروهای روزانه مانند رقیق کنندههای خون، آسپرین یا داروهای ضد التهاب را قطع کنید.
در روزهای منتهی به جراحی، همچنین باید رودههای خود را پاکسازی کنید. این کار با خوردن غذاهای پر فیبر و نوشیدن آب فراوان برای تشویق حرکات روده شروع میشود. با نزدیک شدن به این روش، باید به یک رژیم غذایی مایع شفاف روی بیاورید. همچنین ممکن است نیاز به تنقیه یا ملین داشته باشید.
جراحی برداشتن روده کوچک چگونه انجام میشود؟
- داروهای بیهوشی عمومی دریافت میکنید که شما را به خواب میبرند و به طور موقت حس را مسدود میکنند.
- اگر جراحی لاپاراسکوپی یا رباتیک باشد، جراح یک یا چند برش کوچک ایجاد میکند. برای یک روش باز، جراح یک برش بزرگ ایجاد میکند.
- جراح به بخش آسیب دیده روده کوچک دسترسی پیدا میکند.
- در دو طرف بافت سالم بیمار گیره میگذارند، سپس بافت از بین رفته را خارج میکنند و دو سر بافت سالم را به همدیگر متصل میکنند.
- هنگامیکه جراحی تمام شد، جراح برش را میبندد و یک پانسمان روی آن قرار میدهد.
پس از برداشتن بافت مرده توسط جراح چه اتفاقی میافتد؟
مراحل بعدی جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آناستوموز: اتصال انتهای سالم بافت روده با بخیه یا منگنه
- ایلئوستومی: اگر بافت کافی برای اتصال انتهای شکم وجود نداشته باشد، جراح یک سوراخ در سطح خارجی شکم ایجاد میکند. روده کوچک از طریق یک سوراخ وارد کیسه مخصوصی که به آن کیسه استومی گفته میشود، میچسبد و عمل تخلیه مدفوع صورت میگیرد. این عمل ممکن است تا زمان بهبود بافت روده موقتی باشد.
فواید برداشتن روده کوچک چیست؟
جراحی رزکسیون ممکن است از بدتر شدن مشکلات شدید دستگاه گوارش جلوگیری کند، که میتواند کمک کند تا از درمانهای گستردهتر مانند برداشتن قسمتهای بزرگتر جلوگیری کند. حفظ بافت روده تا حد امکان میتواند به شما کمک کند تا از عوارض تغییردهنده زندگی مانند سندرم روده کوتاه جلوگیری کنید.
عوارض جراحی برداشتن روده کوچک چیست؟
این روش خطرات زیادی دارد، از جمله:
- نشت آناستوموز: زمانی که بخیهها یا منگنههایی که بافت باقیمانده را محکم میکنند، شل میشوند. این یک وضعیت تهدید کننده زندگی است.
- کم خونی مزمن
- آسیب به اندامهای مجاور، مانند کبد یا پانکراس
- اسهالی که چند هفته طول میکشد.
- فتق، زمانی که بافت روده از طریق برش برآمده میشود.
- انسداد روده کوچک
چرا ممکن است بعد از برداشتن روده کوچک دچار اسهال شوید؟
بافت روده بسیار ظریف است. تغییرات مهم، مانند برداشتن بافت، اعصاب و ماهیچههایی را که به عملکرد آن کمک میکنند، مختل میکند. بدن ممکن است مواد مغذی را سریعتر از حد معمول حرکت دهد. یا ممکن است رودهها به زمان نیاز داشته باشند تا فرآیند هضم را با رودههایی که اکنون کوتاهتر هستند، تنظیم کند.
بعد از برداشتن روده کوچک چه مراقبتهایی لازم است؟
تا زمان بهبودی نسبی چند روزی در بیمارستان میمانید. در طول این مدت رودهها نیاز به استراحت دارند، بنابراین نمیتوانید غذا را از طریق دهان مصرف کنید. در عوض، مواد مغذی را از طریق تغذیه لولهای (تغذیه داخلی) دریافت میکنید. با بهتر شدن شرایط، میتوانید مایعات و غذاهای نرم را از طریق دهان مصرف کنید.
پس از ترخیص باید چند روز به استراحت ادامه دهید. برای جلوگیری از لخته شدن خون ضروری است که به طور دورهای از رختخواب خارج شوید و راه بروید. همچنین باید به چکاپهای منظم ادامه دهید تا اطمینان حاصل شود که بهبودی شما در مسیر درست است.
بهبودی پس از برداشتن روده کوچک چقدر طول میکشد؟
بهبودی معمولاً چند ماه طول میکشد. با این حال، اکثر مردم آنقدر احساس خوبی دارند که میتوانند فعالیتهای روزانه خود را در عرض چند هفته از سر بگیرند.
پیش آگهی بعد از برداشتن روده کوچک چیست؟
رزکسیون باعث تسکین طولانی مدت میشود. برای آسیبهای تروماتیک و شرایط مادرزادی، این روش میتواند درمانی باشد. اما همیشه یک راه حل دائمینیست. شرایطی مانند فتق و بیماری کرون ممکن است عود کنند و گاهی اوقات نیاز به برداشتن اضافی دارند.
پس از جراحی برداشتن روده کوچک، به موارد زیر توجه کنید؛
در صورت مواجه شدن با موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- مشکل در دفع مدفوع
- حالت تهوع و استفراغ مکرر که نگهداشتن غذا یا مایعات را مشکل میکند.
- تراوش چرک یا خون از محل برش
- دردی که با داروها بهتر نمیشود.
- علائم عفونت، مانند تب یا داغی پوست نزدیک محل برش که در لمس گرم است.
خلاصه
برداشتن روده کوچک جراحی است که قسمت آسیب دیده یا بیمار روده کوچک را بر میدارد. ممکن است یک روش باز، روباتیک یا لاپاراسکوپی باشد. گاهی اوقات لازم است که بافت از اندامهای مجاور برداشته یا ترمیم شود. اگرچه ممکن است تصور زندگی بدون بخشی از روده کوچک دشوار باشد، اما طول آن بین 6 تا 9 متر است. اکثر افراد پس از این جراحی به خوبی بهبود مییابند.
حتی در صورت انجام عمل ایلئوستومی و ضرورت داشتن کیسه تخلیه میتوانید اکثر فعالیتهای عادی خود را مجدداً از سر بگیرید.